24 september 2025
—
Voor het eerst staan álle veertien hoofdpersonen van het Achterhuis centraal in een meeslepend groepsportret. In Verweven levens brengen historici Gertjan Broek en Elias van der Plicht hun persoonlijke verhalen samen.
Het boek, uitgegeven door uitgeverij Querido in samenwerking met de Anne Frank Stichting, is gebaseerd op vijftien jaar onderzoek en biedt nieuwe inzichten die een completer en veelzijdiger licht werpen op deze wereldberoemde geschiedenis.
Veertien hoofdpersonen
Waar doorgaans vooral de aandacht uitgaat naar Anne Frank, richten de auteurs zich in Verweven levens op alle veertien hoofdpersonen van het Achterhuis. In het Achterhuis aan de Prinsengracht 263 in Amsterdam hielden Otto, Edith, Margot en Anne Frank, Hermann, Auguste en Peter van Pels en Fritz Pfeffer zich ruim twee jaar lang voor de nazi’s schuil, geholpen door Jo Kleiman, Victor Kugler, Miep en haar man Jan Gies, Bep en haar vader Johan Voskuijl. Met gevaar voor eigen leven ondersteunden de helpers de onderduikers en hielden zij tegelijkertijd de bedrijven van Otto Frank draaiend, die ook aan de Prinsengracht 263 waren gevestigd.
‘Onderduikers en schuilers zijn net zo een gewoon begrip geworden als vroeger de pantoffels van papa die voor de kachel moesten staan. Het is verbazingwekkend hoe veel, hoe nobel en hoe onbaatzuchtig werk er door die mensen wordt verricht, die met inzet van hun eigen leven anderen helpen en anderen redden. Het beste voorbeeld daarvan zijn toch wel onze helpers, die ons tot nu er doorheen getrokken hebben en ons hopelijk helemaal op het droge afleveren,’
Vijftien jaar onderzoek, nieuwe perspectieven
Broek en Van der Plicht, beiden werkzaam bij de Anne Frank Stichting, werkten twee jaar aan het boek, voortbouwend op vijftien jaar onderzoek waarbij ook andere historici betrokken waren. Hun werk levert niet alleen een indringend beeld op van de levens van de veertien hoofdpersonen, maar opent ook nieuwe perspectieven op de geschiedenis van het Achterhuis. Ze schetsen de roerige Europese geschiedenis in de voorbije anderhalve eeuw, met twee wereldoorlogen, en zoomen in op het latente en oplaaiende antisemitisme. Daarnaast brengen ze onderbelichte aspecten naar voren, zoals de bedrijven van Otto Frank, de emigratiepogingen van de onderduikers en de voedselvoorziening tijdens de onderduik. Hardnekkige misverstanden worden rechtgezet. Ook de periode na de Tweede Wereldoorlog komt uitgebreid aan bod, waarin Anne Franks dagboek Het Achterhuis verschijnt en de voormalige schuilplaats voor het publiek opengaat. De vroegere helpers krijgen eveneens een plek in de herinneringscultuur die ontstaat.
‘Met dit boek laten we zien dat het verhaal van het Achterhuis groter en veelzijdiger is dan tot nu toe werd verteld. Door alle veertien hoofdpersonen een stem te geven en nieuwe inzichten te delen, ontstaat een completer en rijker beeld van deze geschiedenis,’
